De Limburger: Muziek maakt verborgen emoties los.
Rene Willems
Beppie Kraft heeft 250 mp3-spelers met hoofdtelefoons gekregen. Met die setjes kunnen ouderen met dementie naar muziek uit hun jeugd luisteren. ,,Muziek uit hun jeugd maakt bij hen herinneringen aan vroeger los.”
Wittem/Mheer – Ria Frissen praat nauwelijks meer. Het kost haar grote moeite om woorden te vinden, laat staan volledige zinnen uit te spreken. Maar als Edith Magermans Mooi was die tijd van Corry Konings opzet, begint ze spontaan mee te zingen: „Toen wij… verliefd… en samen waren…”
Ontroerd
Zangeres Beppie Kraft pakt haar handen vast. Ontroerd. Ze veegt snel een traantje weg. „Hier doen we het voor”, zegt ze, terwijl ze mevrouw Frissen over de wang strijkt. „Mensen met dementie zijn vaak in zichzelf verzonken. Maar muziek uit hun jeugd maakt bij hen herinneringen aan vroeger los.”
Vorig jaar is Beppie gestart met de stichting Sjariteit Dementie & Muziek. Met geld dat de Sjeng Kraft Kompenei had overgehouden, schonk ze mp3-spelers aan verpleeghuis Valkenheim in Valkenburg. Met die spelers konden dementerende bewoners luisteren naar hun lievelingsmuziek.
De proef in Valkenheim krijgt nu een vervolg bij andere zorginstellingen in Zuid- Limburg. Dat is mogelijk dankzij een gift van Commaxx Group, een bedrijf uit Kerkrade dat elektronica verkoopt. Eigenaar Bert Peels heeft 250 mp3-spelers met hoofdtelefoons beschikbaar gesteld voor het project.
In Harmony heeft de eerste setjes inmiddels ontvangen. De zorginstelling vangt ouderen met dementie op in Wittem, Mheer en Maastricht. Elke week luisteren vrijwilligers met ouderen naar liedjes van vroeger. Een op een, zodat de vrijwilligers kunnen inspelen op de emoties die de muziek bij de ouderen losmaakt.
De persoonlijk playlist bevat liedjes die de ouderen graag hoorden toen zij een jaar of twintig waren. „De muziek brengt hen even terug naar die mooie jaren”, constateert Charlotte Dobbelstein van In Harmony. „Je ziet het vaak het eerste aan hun ogen, die beginnen opeens weer te stralen.”
Met die herinneringen komen vaak ook emoties naar boven. Daarom is het zo belangrijk dat vrijwilligers samen met de ouderen naar die muziek luisteren, benadrukt voorzitter Marion Schmitz van de stichting Sjariteit Dementie & Muziek: „Je moet oppassen dat het voor hen niet te emotioneel wordt.”
Welke muziek de klok bij ouderen een halve eeuw terugzet, verschilt van persoon tot persoon. Mevrouw Frissen veert op bij liedjes die ze vroeger op school zong: Bij ons in de Jordaan, Sarie Marijs, maar vooral de hits van Corry Konings. „Misschien heeft ze daar wel op gedanst op haar bruiloft”, mijmert Edith.
Beppie geniet van het effect dat haar project heeft op mensen als mevrouw Frissen.,,Het is soms lastig om erachter te komen welke liedjes mensen met dementie mooi vinden”, zegt ze. „Daarom is het goed om daar al in een vroeg stadium over te praten.”
Fats Domino
Over haar eigen playlist heeft ze al nagedacht, zegt ze, lachend: „Zet voor mij straks maar Fats Domino op die mp3-speler. En Fats Domino. En Fats Domino…”