Luisteren naar hun favoriete muziek werkt positief voor mensen met dementie. Ze worden er vrolijker van. Dat geldt ook voor Iele (83), de vrouw van Daan Schatteman (88). „De muziek brengt onze liefde weer terug.”
Valkenburg/Ulestraten – Daan Schatteman is zeldzaam fit voor een 88-jarige. Hij fietst nog volop met zijn e-bike. Dementie, daar was hij beroepsmatig mee bezig, toen hij bij Vijverdal als manager ouderenpsychiatrie werkte. Zes jaar geleden veranderde alles. „Tijdens een vakantie aan de Belgische kust werd mijn vrouw Iele huilend wakker. Ze zei: Ik ben bang dat ik dementie heb, net als mijn broer.’”
Bij Daan viel het kwartje. „Het speelde toen al minstens een jaar. Iele kreeg het schakelen in onze nieuwe auto maar niet onder de knie. Ik had uren met haar geoefend, nu dacht ik: ocharm, wat heb ik je aangedaan?” De officiële diagnose volgde snel: beginnende alzheimer. „Mijn instelling van huis uit is knokken, zeggen: wat kan er nog wel?”, vertelt Daan. „Corona hielp me. Ik volgde veel webinars om meer kennis te vergaren.”
Sensoren
Ze wonen nog steeds samen thuis, in Ulestraten, gaan met z’n tweeën naar concerten en Iele (83) volgt dagbesteding. „We leven van dag tot dag. Ik help haar met wassen en aankleden. Samen fietsen lukt sinds twee jaar niet meer. Koffi zetten, vaatwasser uitruimen, telefoneren en tv bedienen kan Iele niet meer.
Vroeger keken we veel krimi’s, maar daar vindt ze niks meer aan. Eergisteren wees ze op haar knie en zei: ‘Hoe moet ik daarmee spelen?’ Vannacht stond ze compleet aangekleed in de woonkamer. Voortdurend staan al mijn sensoren aan. Als ze weg is, moet ik echt even rusten.”
Ze laat weer steeds toe dat ik haar hand vastpak.
Daan Schatteman
Het laatste jaar ontwikkelde Iele bovendien zware stemmingsstoornissen. „Ze werd regelmatig boos op me. Dat kon wel twee uur aan een stuk duren. ‘Ga maar naar die ander’, ‘je begrijpt me niet’, ‘je houdt niet meer van me’. Ze is ook regelmatig heel verdrietig. ‘Wat doe ik hier nog? Wat is hier de zin nog van?’” Dat is lastig voor Daan. „Soms zit ik huilend op de fiets.”
Beppie Kraft benaderde hen om mee te doen aan het project Eureka rond muziek en dementie: een playlist met de favoriete muziek van patiënten. „Het is cruciaal om dat meteen na de diagnose te doen. Ze creëren dan hun eigen medicijn”, zegt Schatteman. „Iele noemde nummers van The Beatles, verder Toon Hermans, ze wil de Zesde Symfonie van Beethoven op haar begrafenis. Op haar playlist staan veertig nummers”.
Gelukkig
Als Iele thuis slecht gestemd is, zo’n twee of drie keer per week, zet Daan die muziek op. „Zelfs in de slechtst mogelijke bui beginnen haar voet en hand ritmisch te bewegen. Dan vergeet ze meteen haar ellende. Ze laat weer steeds toe dat ik haar hand vastpak.”
De muziek brengt hun liefde terug? „Nou en of! Nu besef ik pas echt hoeveel ik van haar houd. Ik kan echt heel gelukkig zijn als ze weer lacht. Als ze me vastpakt en zegt: ik ben zo blij met jou. Dat is de grootste winst.”
